Özellikle Performans analizi ve Risk analizi unsurlarının yaşanması muhtemel depremler öncesinde bina sahiplerinin bu konuda duyarlı olması yönünde uyarıda bulundular. İMO Gebze Başkanı Ahmet Kadı açıklamasında, "Biz bunu anlattık..Olacağını, olabileceğini anlattık. Hocalarla, donanelerle, ağlayaya ağlaya bağıra bağıra anlattık. Böyle bir şey yaşayacağız ve haksız çıkacağımıza sevineceğimiz bir sonuç olsun dedik. Muhtemel İstanbul depreminde 15 bin insanımızı kaybedeceğimizi söyledik.Gayipten haber verdğimizi söylediler... Falcı muamelesi yaptılar. İMO olarak insanları korkuttuğumuzu ve gerdiğimizi söyleyen bilim adamları dahil birçok kesim çıktı. Bina yıkıldı, enkaz oldu.. Bir kısmımız bölgede bir kısmımız evlerinde hissetti. Hem de iliklerimize kadar hissettik.Bir sonraki depremde neyle karşılaşacağız bilemiyorum."dedi.
HASAR OLABİRLİR AMA İNSAN ÖLMEMELİ
Kadı sözlerine şöyle devam etti. "İlgisi olanın fikir sahibi olduğu bir ülkede yaıyoruz. Araştırmacılarımız bölgede çalışmalarını tamamlayacaklar. Ondan sonra net açıklamalar apılacaktır. Önümüzde ki depremle ilgili ne yapacağız. Bireysel anlamda depreme hazırlanmak için ne yapacağız? Yakında Kocaeli'de binaların durum tespiti çalışması yapılacak. Enkaz altına daha hızlı ulaşmakla gururlanan bir üle olmak istemiyoruz. Enkaz görmek istemiyoruz. Demek ki biz bireysel bir deprem hazırlığı yapma zorunluluğu içine girdik.
Bu kadar riski olan bir şehirde takke düştü kel göründü... Yeni yapılar da hasar görüldü..Hasar olabilir ama içinden mefta çıkmamalı. Yeni bir yönetmelik öncesi yönetmeliği hükümsüz kılar. Biz 1999 öncesi binaların yıkılıp tekrar yapılması taraftarıyız.. Her kriz içinde fırsatçılarıda barındırır.. Bizim gibi kuumların bu ortamı ortadan kaldırmak gibi bir durumu vardır. Biz yardımları bölgeye ulaştırırken bazı mesafeleri de katetmemiz gerekiyor... Hasar tespiti çok önemli. 15 milyon insanı dışarda barındırmanın da bir süresi vardır. Teknik elemanların ve İMO'ların hasar tespit noktasında çalışmaları var.
En önemli konu bu analizlerdir.Performans analizi ve Risk analizi konusunda bina sahiplerinin duyarlı olması zorunlu. Yoksa acı son kaçınılmaz olacaktır."
PERFORMANS ANALİZİ NEDİR?
Deprem olmadan, deprem olmuş gibi yapılan hasar tespitine performans analizi denir.
Betonarme bir yapıda, deprem durumunda, bazı şekil değişiklikleri ortaya çıkar. Betonda kısalmalar, çelikte uzamalar olur. Ancak çelikteki bu uzamalar her zaman bir sorun teşkil etmez(yada betondaki kısalmalar). Ancak çok fazla uzama(yada betonda kısalma) olursa bir sorun ortaya çıkar. Herhangi bir betonarme kesitte çelikte uzama miktarı (birim şekil değiştirme) size kesitin performansını verir. Bir eleman da bulunan sonsuz sayıdaki kesitlerin performansı size o elemanın performansını verir. Elemanların performanslarının toplamı da size taşıyıcı sisteminizin performansını verir.
RİSK ANALİZİ NEDİR?
Deprem risk analizi yapılar için bir çeşit ölçüm testidir. Güncel deprem yönetmeliği ve ilgili mevzuatlara göre yapılan bu test ile binanızın dayanıklılık seviyesi öğrenebilirsiniz. Binalar için deprem risk analizi yapıp bina için deprem raporu hazırlamaktadır. Bu risk analiz testi binanızın deprem ve olası herhangi bir afete ve sarsıntıya karşı ne kadar dayanıklı, ne kadar dayanıksız olduğunu açıkça göstermektedir.
Deprem risk analiz raporu nasıl verilir?
Deprem risk analizi herhangi bir yapının dayanıklılığını ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu ölçüm analiz testi sayesinde binanızın hasar oranını, dayanıklılığını ve güvenirliliğini öğrenebilirsiniz. Yapılan risk analiz ölçüm testine göre bina için bir rapor hazırlar. Bu rapor, deprem risk analiz raporudur. Bu raporda deprem yahut herhangi bir olası afete karşı yapınızın uygunluğunu ve güvenilirliğini ortaya koyulmuş olur. Binanızın deprem riskli olması halinde binanızın güçlendirilmesi veya kentsel dönüşüm kapsamında yıkılıp yeniden yapılması konularında bilgilendirir.
Deprem risk analizi yaptırmak için nereye başvurulur?
Her kat maliki, binasının bulunduğu ildeki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na bağlı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri'ne risk analizi yaptırmak için başvuru yapabilir.
Deprem risk analizi nasıl yapılır?
Öncelikle bina analizi yapılırken, binanın güncel ve genel durumu ile depreme ne kadar dayanıklı olduğu ölçülür. Analiz deprem yönetmenliğine uygun bir şekilde ilerlemektedir. Binanın bulunduğu zeminin özellikleri incelenir ve rölevesi hazırlanır. Zemin etüdü yapılır. Binada oluşmuş tüm hasarlar belirlenir. Taşıyıcı kolonlardan karot alınır ve demirlere bakılır. Alınan numunelerle beton dayanımı test edilir. Toplanan veriler bilgisayarda üç boyutlu bir model çizilir. Yetkililer binaya ait tüm bilgilere ulaştıktan sonra gerekli tüm numuneler alınarak testler yapılır. Böylelikle deprem sağlamlık raporu oluşturulur. Çıkan rapor sonucuna göre deprem risk analizi tamamlanmış olur.
Depremde riskli binalar nasıl anlaşılır?
Bina 1999 yılından önce yapıldıysa
Bina projesiz ve ruhsatsız yapıldıysa
İnşaatta hazır beton kullanılmadıysa
Binadan daha önce alınmış karot beton dayanımı C10 altındaysa
Bina kolon ve kirişlerinde çatlaklıklar varsa
Bodrum katta rutubet, kolon demirlerinde paslanma, betonda deniz kabukları veya benzeri şeyler varsa
Bina dere yatağı, dolgudaysa riskli olma ihtimali var.
